رعایت ادب و نزاکت در برابر معلم از جمله وظایف بسیار مهم و اساسی نوجوان است. او باید در مراحل مختلف، از آغاز ورود معلم به کلاس تا پایان ساعت کاری مدرسه در طول سال و حتی سال های بعد، مقام او را پاس دارد و از انجام هر کاری که با شأن و منزلت معلم ناسازگار است و به نحوی او را تضعیف و یا خدای ناکرده تحقیر می کند، خودداری نماید.
امور مورد نظر در این زمینه فراوان است. ما در این قسمت به برخی از آن ها اشاره می کنیم:
الف) حاضر شدن در کلاس درس پیش از حضور استاد و آماده شدن برای استقبال از او;
ب) بلند شدن هنگام ورود استاد به کلاس و یا فرستادن صلوات;
ج) مخاطب قرار دادن استاد با الفاظ مناسب; مانند: شم، فرمودید، آق، استاد;
د) آراستن ظاهر به هنگام ایستادن در مقابل معلم و یا گوش دادن به سخنان او و پرهیز از امور ناشایست; مانند: تکیه دادن، آستین ها را بالا زدن، انگشت در بینی کردن، دست زدن به پهلو هنگام ایستادن، به این سو و آن سو نگاه کردن هنگام گفت وگو با استاد، دهان باز کردن و خمیازه کشیدن، با دکمه های لباس بازی کردن، به صدا درآوردن انگشتان دست، پرت کردن آب دهان و یا بینی به بیرون، آروغ زدن و غیر آن;
هـ) اجازه گرفتن برای ورود به جلسه خصوصی استاد;
و) استفاده نکردن از کلمات تحقیرآمیز و متداول بین مردم; مانند: فهمیدی، چته، شنیدی، مرد حسابی;
ز) صدا نکردن استاد از راه دور;
ح) پیش دستی نکردن در پاسخ به پرسش های دیگران از استاد;
ط) هنگام همراهی با معلم،جلوتر از او راه نرفتن.8
در زمینه حقوق معلم و آدابی که باید در برابر او رعایت کرد، حدیث جالب و آموزنده ای وجود دارد که در پایان این بخش آن را با هم مرور می کنیم:
امام صادق(ع) فرمود: حضرت علی(ع) می فرمود: (از حقوق معلم این است که زیاد از او نپرسی، لباس او را نگیری، هنگامی که بر او وارد می شوی و نزد او عده ای نشسته اند، بر همگی یک سلام بدهی و بر او یک سلام خصوصی، در مقابل او بنشین، پشت سر او منشین، با چشم و دست به او اشاره نکن، در مقابل او مگو که فلانی چنین گفت و فلانی چنین [اقوال و نظریه های مخالف را نزد او ذکر نکن و به رخ او نکش]، با نشستن زیاد نزد او، وی را ملول و خسته نساز، زیرا معلم در مَثَل همانند نخل باروری است که باید منتظر بمانی تا میوه ای از او فرو افتد [و تو از آن بهره مند شوی] مقام عالم از روزه دار شب زنده دار و مجاهد فی سبیل الله برتر است.)9
شایسته است در این جا یادآور شویم: نوجوانی که پایبند به رعایت حقوق معلم و آداب آن است، انتظار دارد که وی نیز به وظایف خطیر خود در برابر شاگرد عمل کرده و زمینه را برای رشد و بالندگی او فراهم سازد.
با فروتنی و تواضع و مهرورزی به دانش آموز و بذل علم و دانش و رعایت مساوات در توجه و محبت به شاگرد و پرهیز از تبعیض بین افراد در آرایش کلاس و یا نگاه کردن به افراد و یا صدا کردن آنان که موجب دلسردی و بی علاقگی دانش آموز به امر تحصیل و یا سوءظن او به معلم خواهد شد، همانند پدری مهربان در راه گسترش علم و دانش و تعمیق اطلاعات و کسب مهارت ها و نوسازی رفتار و در نهایت سعادت و خوش بختی او تلاش کند.
پرسش مهر 96-97 معلم ,استاد ,رعایت ,هنگام ,دانش ,برابر ,حقوق معلم ,دانش آموز ,فلانی چنین ,برابر معلم ,نگاه کردن منبع
درباره این سایت